dr hab. Monika Wiszniowska
rok urodzenia: 1967
e-mail: monika.wiszniowska@us.edu.pl, monika-wiszniowska@wp.pl
Zainteresowania naukowe, tematyka badań
- zagadnienia dotyczące literatury faktu, a w szczególności teorii, historii i praktyki polskiego reportażu literackiego,
- problematyka aksjologiczna w literaturze faktu oraz związki tej literatury z historią,
- twórczość Stefana Kisielewskiego.
Stopnie i tytuły naukowe
Doktorat
2002 – Stefan Kisielewski. Legenda – rzeczywistość – fikcja, literaturoznawstwo, Uniwersytet Śląski.
Magisterium
1991 – Dylematy polskiego inteligenta w „Zniewolonym umyśle” Czesława Miłosza, filologia polska, Uniwersytet Śląski.
Wybrane publikacje
Monografie autorskie i książki pod redakcją
- Monika Wiszniowska: Zobaczyć – opisać – zrozumieć. Polskie reportaże literackie o rosyjskim imperium. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2017, ss. 406.
- Monika Wiszniowska: Sztuka felietonu Stefana Kisielewskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, ss. 82.
- Monika Wiszniowska: Stańczyk Polski Ludowej. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2004, ss. 190.
- Monika Wiszniowska [współautor: Aleksandra Dębska-Kossakowska, Beata Gontarz]: Literackie reprezentacje historii. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, s. 166-237.
Artykuły w czasopismach i monografiach zbiorowych
- Monika Wiszniowska: Od reportażu społeczno-obyczajowego do opowieści geohistorycznej. Ewolucja prozy Małgorzaty Szejnert. „Konteksty Kultury” 2017 nr 1 [w druku].
- Monika Wiszniowska: Obraz wielokulturowych, polskich pograniczy we współczesnym reportażu. W: Pogranicza kulturowe w perspektywie współczesności. Red. Piotr Dejneka, Agata Mikołajko. Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa 2017, s. 257-272.
- Monika Wiszniowska: Pokora dokumentalisty. Wojciech Jagielski o niepoznawalnej Afryce. „Konteksty Kultury” 2016, nr 13, s. 39-53.
- Monika Wiszniowska: Obraz Stanów Zjednoczonych we współczesnym reportażu polskim. Rekonesans. W: Literatura polska obu Ameryk. Studia i szkice. Seria druga. Red. Bożena Szałasta- Rogowska. Katowice 2016, s. 257-271.
- Monika Wiszniowska: Melchiora Wańkowicza literacki obraz bitwy pod Monte Cassino. W: Rozważania o tożsamości lokalnej mieszkańców Czeladzi z racji udziału ich przedstawicieli w bitwie o Monte Cassino. Red. Małgorzata Krakowiak i Aleksandra Dębska-Kossakowska. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2016, s. 167-178.
- Monika Wiszniowska: Między mitem, pamięcią i historią. Literacki obraz Śląska w „Czarnym ogrodzie” Małgorzaty Szejnert. „Anthropos” 2014, nr 22-23.
- Monika Wiszniowska: Obraz świata w twórczości Wojciecha Jagielskiego. W: Zobaczyć sens. Studia o malarstwie, literaturze i życiu. Red. M. Krakowiak, A. Dębska-Kossakowska, Katowice 2014, s. 117-130.
- Monika Wiszniowska: Literatura gorszego Boga?, „Konteksty Kultury” 2014, nr 11, s. 324-329.
- Monika Wiszniowska: Literackie podróże po Rosji Jacka Hugo Badera, „Konteksty Kultury” 2012, nr 9, s. 125-137.
- Monika Wiszniowska: „Wilczy notes” – literacki dom na Wyspach Sołowieckich, „Anthropos”, 2011, nr 1, s. 217-226.
- Monika Wiszniowska: Obraz PRL-u w „Śledztwie” Stefana Kisielewskiego. W: Zanurzeni w Historii – Zanurzeni w Kulturze: Literatura czasów PRL-u o PRL-u. Red. Marek Karwala, Barbara Serwatka. Śródmiejsko Ośrodek Kultury, Kraków 2011, s. 55-79.
- Monika Wiszniowska: Felietony Stefana Kisielewskiego – próba lektury. W: Dysonanse. Twórczość Stefana Kisielewskiego (1911-1991). Red. Andrzej Hejmej, Kama Hawryszków, Katarzyna Cudzich-Budniak. Kraków 2011, s. 117-129.
- Monika Wiszniowska: Historia we współczesnym reportażu na przykładzie Wojciecha Jagielskiego „Modlitwy o deszcz” i Wojciecha Tochmana „Jakbyś kamień jadła”. W: Opowiedzieć historię. Prace dedykowane Profesorowi Stefanowi Zabierowskiemu. Red. Beata Gontarz i Małgorzata Krakowiak. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009, s. 317-333.
- Monika Wiszniowska: Między „ja” a „świat”. O dziennikach Mariana Brandysa i Kazimierza Brandysa. W: Świat przez pryzmat „ja”. T.1: Teorie i autobiograficzne rekonesanse. Red. Beata Gontarz i Małgorzata Krakowiak. Agencja Artystyczna PARA, Katowice 2006, s. 77-86.
- Monika Wiszniowska: Wizja kultury na łamach „Tygodnika Powszechnego” w 1945 roku. W: Zakończenie wojny na Górnym Śląsku. Red. Zygmunt Woźniczka. Muzeum Śląskie, Katowice 2006, s. 252-261.
- Monika Wiszniowska: O pewnej granicy w dziennikach okresu PRL-u. W: Granica w literaturze. Tekst – świat – egzystencja. Red. Stefan Zabierowski i Leszek Zwierzyński. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2004, s. 276-291.
- Monika Wiszniowska: Stefan Kisielewski i socrealizm. W: Realizm socjalistyczny w Polsce z perspektywy 50 lat. Materiały z konferencji naukowej organizowanej przez INoK UŚ w dniach 19-20. X.1999 roku w Katowicach. Red. Stefan Zabierowski, współpraca Małgorzata Krakowiak. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2001, s. 297-313.
- Monika Wiszniowska: Związki Jana Józefa Szczepańskiego z „Tygodnikiem Powszechnym”. W: Twórczość literacka i filmowa Jana Józefa Szczepańskiego. Red. Stefan Zabierowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1995, s. 169-177.
Przynależność do organizacji
- 2009 – dziś – Polskie Towarzystwo Kulturoznawcze, członek,
- 2015 – dziś – Komisja Historycznoliteracka PAN Oddział w Katowicach, członek.
Sprawowane funkcje
- 2008–2012 – Zastępca Dyrektora Instytutu Nauk o Kulturze i Studiów Interdyscyplinarnych ds. dydaktycznych.
Prowadzone zajęcia dydaktyczne
- arcydzieło a bestseller,
- literatura dokumentu osobistego,
- nowoczesność w literaturze,
- organizacja – animacja kultury literackiej,
- problemy literatury współczesnej,
- laboratorium reportażu,
- od reportażu do tabloidu,
- podróżopisarstwo,
- warsztaty recenzenckie,
- warsztaty publicystyczne.